Het bestek heeft altijd een belangrijke basis gevormd voor bouwprojecten. Maar nieuwe samenwerkingsvormen als bouwteams en technologische innovaties als BIM hebben ervoor gezorgd dat het traditionele bouwproces verandert. En hiermee verandert ook de rol van het traditionele bouwbestek. Wat betekent dat nou voor jou als architect? Wat is jouw rol in dat vernieuwde bouwproces en hoe zorg je ervoor dat jouw ideeën zo goed mogelijk tot uitvoer worden gebracht? In dit blogartikel vertel ik over de nieuwe rol van het bouwbestek en geef ik tips voor het opnemen van binnendeuren in het bestek. Zo weet je zeker dat jouw visie op een gebouw ook daadwerkelijk realiteit wordt.
De rol van het bouwbestek
In de traditionele aanbesteding vormt het bestek de basis voor het contract tussen opdrachtgever en de aannemer. Tegenwoordig beperkt de opdrachtgever zich echter steeds vaker tot het opstellen van een programma van eisen. Bij het zogenaamde ‘functioneel specificeren’ legt de opdrachtgever een vraag neer, zonder hier al een specifieke oplossing voor te formuleren. Dit betekent in de praktijk dat ontwerp en uitvoering steeds meer samenvallen én dat de invloed van de uitvoerende partij in het keuzeproces toeneemt. Onderzoek onder verschillende partijen in de bouw laat dan ook zien dat zij allemaal erkennen dat de rol van het bestek afneemt. Nu rest de vraag; hoe ga je daar als architect mee om?
‘Of gelijkwaardig’
Doordat de rol van het bestek minder groot is, krijgen uitvoerende partijen zoals de aannemer meer ruimte bij het kiezen van merken en materialen. Maar ook als er wél een bestek is, wil dit niet zeggen dat dit altijd leidend is. In veel gevallen laat het bestek namelijk nogal wat ruimte over voor eigen interpretatie. Met de term ‘of gelijkwaardig’ geef je de uitvoerende partij als het ware een vrijbrief voor het afwijken van het bestek. En als we kijken naar het onderzoek onder bouwpartijen, dan wordt hier veelvuldig gebruik van gemaakt. Als dit het geval is, wordt 6 van de 10 keer een goedkoper alternatief gekozen.
Best practices voor het opnemen van binnendeuren in het bestek
Het moge duidelijk zijn; heb je een bepaald idee over hoe een gebouw eruit moet komen te zien, dan moet je dat als architect of bestekschrijver zo specifiek mogelijk omschrijven in het bestek. Dat geldt uiteraard ook voor de binnendeuren. Je zou misschien denken; een deur is een deur. Maar ook hier zijn tal van opties. De optie die het beste, mooiste of duurzaamste is, is echter niet altijd de goedkoopste. Om ervoor te zorgen dat die opties wél uitgevoerd worden, moet je ze heel specifiek benoemen in het bouwbestek.
Luxe of gewoon slim?
Waar moet je nou aan denken als het gaat om opties voor binnendeuren die door prijsoverwegingen geschrapt kunnen worden door de aannemer? Ik geef enkele voorbeelden:
- Een goede valdorpel voorkomt dat tocht, hinderlijk geluid en rook een ruimte binnendringen;
- PU-FC glaslijsten zijn een duurzaam en onderhoudsvriendelijk alternatief voor houten glaslijsten. Bovendien ziet het er ook nog eens strak uit;
- Vulcan® naadloos aangegoten kantafwerking is mooi, hygiënisch en heeft een hoge stootbelasting, waardoor het een hele duurzame keuze is;
- HPL afwerking biedt talloze ontwerpmogelijkheden en nieuwe technieken zorgen ervoor dat de deur ook mooi blijft.
Zoals je leest gaat het bij deze keuzes echt niet alleen om luxe of esthetische voorkeur. Veel opties dragen bij aan energiebesparing en maken de deuren een stuk onderhoudsarmer. Daarmee zijn ze juist ook heel interessant voor de opdrachtgever en aannemer!
Combineren van creativiteit en functionaliteit
Als het gaat over binnendeuren dan is er altijd de afweging tussen creativiteit en functionaliteit. Binnendeuren drukken een enorme stempel op het interieur van een gebouw. De juiste binnendeuren kunnen jouw ontwerp aanvullen en versterken. Maar zeker in de utiliteitsbouw gaat het niet alleen om het esthetische aspect van een deur. Het Bouwbesluit stelt eisen aan brandwerendheid van deuren, maar ook de gebruikservaring speelt een rol. Denk bijvoorbeeld aan geluidwerendheid van deuren. Zorg er dus voor dat je in het bouwbestek binnendeuren opneemt waar zowel met een creatief oog als een functioneel oog naar is gekeken. Vaak zijn de ontwerpmogelijkheden eindeloos, een specialist kan ervoor zorgen dat ook aan de functionele eisen wordt voldaan.
Van ontwerp naar uitvoering
Het traject van ontwerp naar uitvoering van een bouwproject is vaak lang. Een goed bestek voorkomt dat er ruis op de lijn komt tussen architect enerzijds en opdrachtgever en aannemer anderzijds. Hoe duidelijker en uitgebreider jouw wensen in het bestek staan, hoe meer het bouwproject uit zal pakken zoals jij als architect voor ogen hebt. Schrap de standaardteksten dus uit je bestektekst en ga met een specialist aan tafel zitten om een compleet plaatje te schetsen van de binnendeuren in jouw ontwerp. Kun je wel wat hulp gebruiken bij de vertaalslag van jouw creatieve ideeën naar functionele oplossingen? Aarzel dan niet om contact met ons op te nemen!
Bron: Rol van het bestek - BouwkennisBlog
